Yeni bir web sitesi projesi için alan adı arayışında mısınız, ya da elinizde tutarak değerlenebilecek alan adlarına (domain) yatırım yapmak mı istiyorsunuz? O halde boşa düşen domainler konusunu öğrenmek size büyük avantaj sağlayabilir.
YAZI İÇERİĞİ
Bu rehberde, boşa düşmüş değerli alan adlarını nasıl bulabileceğinizi, bunların neden değerli olabileceğini ve ücretsiz araçlarla nasıl tespit edilip analiz edilebileceğini adım adım anlatacağız. Yeni başlayanlar için anlaşılır bir dille, pratik ipuçları ve örneklerle dolu kapsamlı bir kılavuz sizi bekliyor.
Boşa Düşen Domain Nedir?
Boşa düşen domain, süresi dolup da yenilenmediği için eski sahibiyle ilişiği kesilen ve tekrar tescile açık hale gelen alan adlarına verilen isimdir. Bir kişi veya şirket tarafından kayıt edilmiş bir domain, süresi bitince eğer sahibi tarafından yenilenmezse bir süre bekleme (cezalı yenileme ve silinme) aşamalarından geçer; sonrasında tamamen serbest kalır ve başkası tarafından yeniden kaydedilebilir. Kısaca, daha önce başkası tarafından alınmış ancak artık boşa çıkmış “ikinci el” alan adlarıdır diyebiliriz.
Bir alan adının boşa düşmesi genellikle şu durumlarda olur: Alan adı sahibi süresini yenilemeyi unutur veya bilinçli olarak yenilemez (belki proje iptal olmuştur ya da maliyetleri kısmak istiyordur). Alan adı kayıt firmasının tanıdığı ek süreler de (genelde 30-40 gün civarı) geçtikten sonra, alan adı tamamen silinerek kayıt için serbest hale gelir. İşte bu noktada, domain avcıları ve yatırımcıları için fırsat doğar. Her gün yüzlerce, hatta binlerce domain bu şekilde çeşitli nedenlerle boşa düşmektedir.
Neden Boşa Düşen Domainler Değerli Olabilir?
Yeni bir alan adı tertemiz bir sayfa sunar, ancak boşa düşmüş bir alan adının sağladığı bazı avantajlar onu çok cazip kılabilir. Peki süresi dolmuş alan adlarını değerli yapan etkenler nelerdir? İşte bazı önemli nedenler:
- Mevcut SEO Gücü ve Backlinkler: Boşa düşen birçok domain, geçmişte bir web sitesi barındırmış olduğundan halihazırda bir backlink profiline ve arama motorlarında bir geçmişe sahip olabilir. Önceki sahibinin site için yaptığı backlink çalışmaları ve SEO yatırımı, domaini yeniden kaydettiğinizde size miras kalabilir. Örneğin, yıllarca yayında kalmış ve diğer sitelerden bağlantılar almış 10 yıllık bir domain, sıfırdan kaydedilen tertemiz bir domainden SEO açısından daha avantajlı başlayabilir. Google’da güvenilir bir sayfa sıralaması (PageRank veya modern ölçütlerle Domain Authority gibi) avantajı sağlayabilmesi, boşa düşmüş domain almanın en önemli faydalarından biridir. Kısacası, eskiden iyi yapılandırılmış bir siteye ev sahipliği yapmış bir alan adı, arama sonuçlarında daha hızlı yükselmenize yardımcı olabilir.
- Yaş ve Güven Unsuru: Domain yaşı tek başına bir değer ölçütü olmasa da, birçok durumda eski kayıt tarihine sahip alan adları belirli bir güven unsuru taşır. Özellikle domain yatırımcıları, son 1-2 yılda kaydedilmiş çok yeni domainleri filtreleyip daha eski tarihli olanlara odaklanarak düşük kaliteli seçenekleri elerler. Arama motorları nezdinde de uzun süredir var olan bir alan adına bazen daha fazla itibar edildiği düşünülür. Bu nedenle, boşa düşmüş yaşlı domainler (ör. 5-10 yıldan eski) ilgi görebilir.
- Hazır Trafik ve Ziyaretçiler: Bazı boşa düşen alan adları, eski sitelerinin popülaritesine bağlı olarak hala trafik çekiyor olabilir. Örneğin, eski sahibi kapatsa bile kullanıcıların yer imlerinde kalan veya başka sitelerdeki yönlendirmeler sayesinde gelen ziyaretçiler olabilir. Böyle bir domaini site kurarak yeniden hayata döndürürseniz, mevcut trafiği hemen değerlendirme şansınız olur. Ayrıca domain hala Google’da indeksli sayfalara sahipse, yeni içerik koyduğunuzda hızla ziyaretçi çekmeye başlayabilirsiniz.
- Marka Değeri ve Akılda Kalıcılık: Bir alan adının değeri sadece SEO ile ölçülmez; ismin kendisi de çok önemlidir. Kısa, akılda kalıcı ve jenerik kelimelerden oluşan domainler her zaman rağbet görür. Özellikle sözlük anlamı olan kelimeleri içeren veya popüler trend anahtar kelimeler barındıran domainler yüksek talep görür. Örneğin, tek kelimelik veya herkesin bildiği bir terim olan alan adları (ör. “seo.com” gibi) son derece değerlidir. Trend olan sektörlere ait anahtar kelimeler (ör. “kripto”, “yapayzeka” gibi) içeren domainler de yatırımcıların radarındadır. Eğer bir domain ismi markalaşmaya müsaitse, yeni projeler için bulunmaz bir fırsat sunabilir.
- Diğer Uzantılarda Alınmış Olması: Bir alan adı birden fazla uzantıda (ör. .com, .net, .org, .biz vb.) alınmışsa, bu o isme yönelik ciddi bir talep olduğunu gösterir. Diyelim .com uzantılı versiyonu boşa düşmüş, ancak aynı isim .net ve .org gibi uzantılarda başkaları tarafından kullanılıyor. Bu durumda, diğer uzantıların sahipleri ileride markalarını güçlendirmek için boşa düşen bu uzantıyı satın almak isteyebilir. Yani bir domain pek çok uzantıda kayıtlıysa, boşa düşen versiyonunu kapmak stratejik açıdan değerli olabilir.
Yukarıdaki nedenlerden dolayı, boşa düşen domainler uygun koşulları sağladığında altın değerinde fırsatlar sunabilir. Elbette her düşen domain otomatik olarak kıymetli değildir; hatta çoğu değersiz ya da sıradan olabilir. Değerli olanları bulmak için belli kriterlere dikkat etmek ve titiz bir eleme yapmak gerekir. Bir sonraki bölümde, değerli bir alan adını nasıl tespit edebileceğinizi ele alıyoruz.
Değerli Bir Domainin Özellikleri (Değer Tespiti)
Bir alan adının gerçekten değerli olup olmadığını anlamak için bakılması gereken çeşitli kriterler vardır. Boşa düşen bir domaini radarınıza aldıktan sonra, ona yatırım yapmadan veya projenizde kullanmadan önce şu özellikleri değerlendirin:
- Kısa ve Kolay Hatırlanır İsim: Domain ne kadar kısaysa (tercihen 15 karakter altı) ve telaffuzu/hatırlanması kolaysa o kadar değerlidir. İnsanlar genelde kısa ve akılda kalıcı isimleri tercih eder. Ayrıca kısa domainler marka yaratmak için idealdir ve yazım hatasına daha az mahal verir. Örneğin, deneme.com gibi bir domain denemewebsitesi.com gibi uzunca bir isme göre çok daha değerlidir.
- Sözlük Kelimeleri veya Trend Terimler: Domain adı gerçek bir kelimeden oluşuyorsa ya da popüler bir arama terimini içeriyorsa talep görme olasılığı yüksektir. Özellikle e-ticaret, finans, teknoloji gibi alanlarda jenerik kelimeler altın madeni gibidir. Örneğin, yemektarifleri.com veya kriptopara.com gibi içinde net bir konsept barındıran domainler değerli kabul edilir. Anahtar kelime içeriyorsa, arama hacmini kontrol ederek (Google Anahtar Kelime Planlayıcı gibi araçlarla) ne kadar popüler bir kelime olduğunu görebilirsiniz.
- Tire (–) ve Rakam Bulunmaması: Kaliteli domainlerde genellikle kısa çizgi (dash) veya rastgele sayılar bulunmaz. Birden fazla kelimeden oluşan domainlerde bile, eğer kelimeler tire ile ayrılmışsa profesyonel görünmez ve değeri düşer. Örneğin saglik-haberleri.com yerine saglikhaberleri.com daha değerlidir. Bu yüzden boşa düşen domain ararken, mümkünse tire içermeyen alternatiflere yönelin.
- Alan Adı Uzantısı: .COM uzantısı genellikle en değerli ve tercih edilen uzantıdır, zira global olarak bilinir ve güven uyandırır. Eğer boşa düşen domain .com uzantılıysa, benzer ismin .net/.org gibi diğer uzantılarına kıyasla daha çok ilgi çekebilir. Ancak hedef kitleniz veya projeniz spesifik bir ülkedeyse ilgili ülke uzantıları (.com.tr, .de, .co.uk gibi) da değerli olabilir. Yine de yatırım amaçlı düşünüldüğünde .com ilk tercihtir. Diğer yaygın uzantılarda (ör. .net, .org) da kayıtlı olan bir ismin .com’u boşa düşmüşse, yukarıda bahsettiğimiz gibi bu durum ekstra bir talep göstergesidir.
- Yaş ve Geçmiş: Domainin ilk kayıt tarihi eskiyse (yıllanmışsa) bu iyiye işaret olabilir. Eski alan adları, özellikle geçmişte istikrarlı ve yasal projelerde kullanıldıysa, arama motorları ve kullanıcılar nezdinde güven oluşturmuş olabilir. Ancak yaş tek başına değer getirmez, geçmiş nasıl kullanıldığı önemli. Bu yüzden domainin geçmişini mutlaka inceleyin (aşağıda nasıl yapacağımızı anlatacağız). Ayrıca eski domainler bazen domain otoritesi denilen SEO metriğine de sahip olur – örneğin Moz’un “Alan Adı Otoritesi (Domain Authority)” puanı veya Ahrefs’in “Domain Rating” değeri gibi. Yüksek otorite puanına sahip bir domain, güçlü bir backlink profiline sahip demektir ve SEO açısından değerlidir.
- Backlink Profili ve SEO Skorları: Değerli bir domain genellikle kaliteli ve sayıca fazla backlink barındırır. Önceki sahibinin içerikleri başka sitelerden bağlantı almışsa, bu bağlantılar domain boşa düştükten sonra da var olmaya devam eder. Tabii burada bağlantıların niteliği kritik: Spam sitelerden veya alakasız yerlerden gelen binlerce link yerine, güvenilir birkaç siteden gelen kaliteli linkler daha değerlidir. Domaini satın almadan önce basit bir backlink kontrolü yaparak kaç tane geri bağlantısı olduğunu ve önemli sitelerden referans alıp almadığını kontrol edin. Örneğin, ücretsiz Ahrefs Backlink Checker aracı ile bir alan adının en güçlü 100 backlink’ini ve genel Domain Rating değerini görebilirsiniz. Eğer domainin backlink sayısı ve kalitesi yüksekse, SEO gücü de yüksek olacaktır. Buna karşın hiç backlinki olmayan bir düşmüş domain, salt ismi iyiyse marka değeri taşıyabilir fakat SEO avantajı sunmaz.
- Temiz Geçmiş (Spam Olmaması): En kritik konulardan biri de domainin geçmişte kötüye kullanılıp kullanılmadığıdır. Eğer alan adı daha önce spam amaçlı, yetişkin içerikli veya illegal işler için kullanıldıysa arama motorları tarafından cezalandırılmış olabilir. Örneğin, Google o domaini indeksinden çıkarmış (de-index) ya da manuel ceza vermiş olabilir. Böyle bir domaini aldığınızda yeni içerik koysanız bile Google’da sıralama almakta çok zorlanırsınız. Aynı şekilde, eğer alan adı e-posta spam’ine karışmışsa büyük e-posta servisleri tarafından kara listeye alınmış olabilir. Bu da o domain adına bağlı e-posta kullanacaksanız teslimat sorunları doğurur. Kısacası, domain temiz bir sicile sahip olmalı. Bunu anlamak için de birazdan bahsedeceğimiz araçlarla geçmişini kontrol edin, Google’da “site:alanadi.com” araması yaparak indekslenip indekslenmediğine bakın ve Moz’un “Spam Skoru” gibi metriklerini inceleyin (yüksek spam skoru uyarı işareti olabilir).
Yukarıdaki kriterler, değerli bir boşa düşmüş domaini vasat olanlardan ayırt etmenize yardımcı olacaktır. Özetle, kısa ve akılda kalıcı, tercihen jenerik veya aranma hacmi yüksek kelime içeren, popüler uzantılı, yaş almış ve kaliteli backlink’leri olan, geçmişi temiz domainler en makbul olanlardır. Şimdi asıl soruya gelelim: Bu özelliklere sahip boşa düşen domainleri nerede ve nasıl bulacağız?
Boşa Düşen Değerli Domainleri Nerede Bulabiliriz?
Her gün birçok domain boşa düşerken, bunların arasında değerli olanları yakalamak için doğru kaynakları kullanmak gerekiyor. Domain yatırımcıları, düşen domainleri takip etmek ve analiz etmek için çeşitli platformlardan yararlanırlar. Bu bölümde, ücretsiz olarak kullanabileceğiniz en popüler platformları ve araçları listeleyeceğiz. Bu araçlar sayesinde boşa düşmüş domainleri arayabilir, filtreleyebilir ve hatta domainin geçmiş performansını değerlendirebilirsiniz. Hadi başlayalım:
1. ExpiredDomains.net – Kapsamlı Ücretsiz Domain Arama Sitesi
ExpiredDomains.net platformunun arama ve filtreleme arayüzünden bir örnek ekran görüntüsü. Bu ücretsiz araç, her gün güncellenen milyonlarca boşa düşmüş domain arasında anahtar kelimeye, uzantıya, uzunluğa ve diğer kriterlere göre arama yapabilmenizi sağlar.
ExpiredDomains.net dünya çapında en çok kullanılan süresi dolmuş domain arama araçlarından biridir. Bu site, tek bir noktadan binlerce düşen domaini görüp filtreleyebilmeniz için müthiş bir veritabanı sunar. Ücretsiz kullanım için siteye üye olmanız önerilir; basit bir kayıt işleminin ardından tüm filtreleme seçenekleri açılır ve günlük güncellenen listelere erişebilirsiniz.
ExpiredDomains.net üzerinden şunları yapabilirsiniz:
- Kapsamlı Arama ve Filtreler: Site, hemen her gün silinen veya silinmek üzere olan domainlerin listesini sunar. İster yeni silinmiş alan adlarını, ister yakında düşecek (pending delete) alan adlarını, isterseniz çeşitli pazar yerlerindeki açık artırmada olanları tek bir panelden görebilirsiniz. Milyonlarca domain arasından işinize yarayacak olanları bulmak için gelişmiş arama filtresi özelliğini kullanmalısınız. Örneğin sadece
.com
uzantılı ve 10 karakterden kısa domainleri, içinde belirli bir kelimeyi barındıranları, belirli bir dildeki kelimelere benzeyenleri veya minimum belirlediğiniz sayıda backlinke sahip olanları filtreleyebilirsiniz. Anahtar kelime bazlı arama yaparak da sektöre uygun düşen domainleri tarayabilirsiniz. - SEO ve Backlink Verileri: ExpiredDomains listelerinde çoğu zaman her domain için bazı temel SEO metrikleri de gösterilir. Örneğin domainin kaç tane backlink’i olduğu (BL), Moz Domain Authority (DA) puanı, Alexa rankı, hatta Archive.org’da kaç geçmiş kaydı olduğu gibi bilgiler sunulabilir. Bu veriler, hızlıca domainin güçlülüğü hakkında fikir edinmenizi sağlar. (Not: Bazı gelişmiş veriler üye girişi yapınca görünür.)
- Spam İşaretlerini Eleme: Filtreleme özellikleri sayesinde spam veya kalitesiz domainleri rahatlıkla eleyebilirsiniz. Örneğin içinde tire veya sayı bulunan domainleri hariç tutabilir, alan adı yaşı 1 yıldan az olanları göstermeyebilir, sadece belirli dildeki kelimeleri içeren domainleri görebilirsiniz. Bu sayede yüz binlerce gereksiz sonuç arasından elle seçilecek birkaç yüz kaliteli aday listeleyebilirsiniz. Site ayrıca kullanıcıların kendi hazırladığı özel filtrelerikaydetmesine de izin veriyor; böylece her seferinde aynı kriterleri girmekle uğraşmazsınız.
ExpiredDomains.net tamamen ücretsizdir ve veritabanını sürekli günceller. Değerli domain bulma işine yeni başlıyorsanız ilk uğramanız gereken adres burası diyebiliriz. Unutmayın, iyi domainler çok talep gördüğü için hızla kayıt edilebilir; bu yüzden listeleri sık sık kontrol etmekte fayda var.
2. Turkticaret ve Yöncü gibi Yerel Düşen Domain Listeleri
Türkiye piyasasına yönelik bazı domain firmaları da boşa düşen domainler için ücretsiz arama hizmetleri sunmaktadır. Örneğin, Turkticaret.net’in Boşa Düşen Domainler sayfası üzerinden daha önce tescil edilmiş ama şimdi boşa düşmüş alan adlarını keşfedebilir, sorgulayabilir ve dilerseniz anında kayıt edebilirsiniz. Bu sayfada domainleri baş harfine göre listelemek mümkün; örneğin A harfi ile başlayan düşmüş domainleri topluca görebilir, içlerinden ilginizi çekeni tescil edebilirsiniz. Turkticaret genellikle .com, .net, .org gibi popüler uzantılardaki düşmüş domainleri listeliyor ve karakter sayısına göre de filtreleme imkanı sunuyor.
Benzer şekilde, Yöncü Bilişim de yeni silinen alan adları ile yakında düşecek alan adları listelerini sitesinde yayınlıyor. Yöncü’nün ilgili sayfasında, süresi bitip düşmüş (silinmiş) domainlerin listesini gerçek zamanlı görüp dilerseniz kendi kayıt sistemleri üzerinden satın alabiliyorsunuz. Ayrıca 5 gün içinde boşa düşmesi beklenen domainleri de “düşecek alan adları” bölümünde listeliyorlar, böylece önceden takip edip isterseniz backorder (ön sipariş) verebiliyorsunuz.
Bu yerel araçlar özellikle Türkçe projeler için uygun alan adları ararken işinizi kolaylaştırabilir. Arayüzleri Türkçe olduğu için yeni başlayanlar da rahatça kullanabilir. Ancak unutmayın ki, bu platformlar çoğunlukla Türkiye pazarına odaklıdır; gerçekten değerli global domainler genellikle uluslararası platformlarda (örneğin ExpiredDomains.net, GoDaddy açık artırmaları vb.) takip edilir. Yine de .com.tr gibi uzantılarda boşa düşen alan adlarını kovalamak istiyorsanız, nic.tr sistemi 2023 itibariyle serbest pazar modeline geçtiği için bu listelere göz atmak da faydalı olacaktır.
3. Archive.org (Wayback Machine) – Domain Geçmişini İnceleme
Bir domaini buldunuz ve ismi harika görünüyor, peki ya geçmişi? İşte burada Wayback Machine devreye giriyor. Archive.org’un sağladığı Wayback Machine aracı, herhangi bir web sitesinin geçmiş yıllardaki içeriklerine göz atmanıza olanak tanır. Boşa düşen bir domaini satın almadan önce mutlaka Wayback Machine’e girip o domain için kayıtlı arşiv sayfaları var mı bakın.
Nasıl kullanılır: Wayback Machine sitesine gidip arama kutusuna ilgili alan adını (örn. alanadi.com) yazın ve Enter’a basın. Eğer o domain geçmişte bir web sitesi barındırdıysa, yıllara göre takvim üzerinde işaretlenmiş tarihler göreceksiniz. Bu tarihlere tıklayarak sitenin o tarihteki halini görüntüleyebilirsiniz. Nelere dikkat etmeli? Öncelikle sitenin konusu neymiş, meşru bir site miymiş yoksa spam veya zararlı içerik mi barındırmış öğrenin. Örneğin, eğer site geçmişte bir blog veya kurumsal site idiyse ve içerikler tutarlıysa bu iyiye işaret. Ancak site kumar, yetişkin içerik, hack, otomatik oluşturulmuş spam içerik gibi alanlarda kullanılmışsa dikkatli olun. Çünkü daha önce uygunsuz içerikle anılan bir alan adı markanıza zarar verebilir veya arama motorlarında halen kötü bir sicili olabilir.
Wayback Machine, ayrıca sitenin ne zaman aktif olduğunu da anlamanızı sağlar. Belki domain 5 yıldır boştaydı ve ondan önce iki yıl kullanılmıştı gibi bilgiler çıkarabilirsiniz. Eğer arşivde hiç kayıt yoksa, bu domain ya çok kısa süre kullanılmış ya da hiç site barındırmamış olabilir. Bu da değerlendirmeniz gereken bir noktadır (hiç site olmaması demek SEO anlamında nötr bir geçmiş, yani ne artısı ne eksisi var diyebiliriz).
Özetle, Wayback Machine alan adı geçmişi kontrolünün en temel adımlarından biridir. Tamamen ücretsizdir ve birkaç dakikanızı ayırarak almayı düşündüğünüz domainin geçmiş hayatına dair önemli ipuçları elde edebilirsiniz.
4. Google Arama ve “site:” Operatörü – İndeks ve İtibar Kontrolü
Google, bir domainin sağlığını kontrol etmek için kullanabileceğiniz en basit ama güçlü araçlardan biri. Boşa düşen bir domaini değerlendirmek için Google aramaları yaparak şu bilgileri toplayabilirsiniz:
- Index Durumu (site:arama): Google’a
site:alanadi.com
şeklinde arama yapın (alanadi.com yerine ilgili domaini yazın). Bu arama, Google’ın o alan adından indekslemiş olduğu sayfaları listeler. Eğer domain bir süre önce düşmüş olsa bile geçmiş sayfalar bazen bir süre daha indekslerde kalabilir. Önemli olan, hiç sonuç çıkıp çıkmadığıdır. Eğersite:
aramasında hiçbir sonuç bulunamazsa, muhtemelen domainin Google’da indeksi yok veya tamamen kaldırılmış. Bu durum bazen domain uzun süredir boş olduğu için olabilir, ama bazen de Google’ın alan adını spam yüzünden dizinden çıkarmış olabileceğine işaret eder. Öte yandan,site:
aramasında bir sürü eski sayfa listeleniyorsa domain geçmişte aktifmiş demektir. İçerik başlıklarına göz atarak sitenin konusunu ve niteliğini anlayabilirsiniz. - Domain Adıyla Genel Arama: Alan adını tırnak içinde Google’da aratın, örneğin
"alanadi.com"
şeklinde. Bu, o domainin internette başka nerelerde geçtiğini bulmaya yarar. Belki eski sahibiyle ilgili haberler, forum tartışmaları, kullanıcı yorumları bulabilirsiniz. Örneğin bir forumda “alanadi.com dolandırıcı bir siteydi” gibi bir ifade geçiyorsa bu büyük bir kırmızı bayrak olacaktır. Veya eski siteye dair blog yazıları, incelemeler bulabilirsiniz. Domainin itibarını anlamak için genel arama önemli. Ayrıca domainin aldığı backlinkleri de bir parça ortaya çıkarabilir; zira başka sitelerde anılmış mı görürsünüz. - Google Safe Browsing (Güvenli Tarama) Kontrolü: Google’ın Güvenli Tarama servisi, sitelerin kötü amaçlı yazılım, oltalama (phishing) vb. açısından güvenli olup olmadığını raporlar. Google Transparency Report sayfasına gidip alan adını aratarak, geçmişte bu siteyle ilgili bir güvenlik uyarısı olup olmadığına bakabilirsiniz. Eğer “Bu site güvenli değil” gibi bir kayıt varsa, domain kara listeye girmiş olabilir. Böyle bir domaini alıp site kursanız bile tarayıcılar veya antivirüs eklentileri kullanıcılara uyarı gösterebilir. O nedenle bu kontrolü yapmakta fayda var.
Google aramalarını kullanmak tamamen ücretsizdir ve saniyeler içinde size domain hakkında değerli bilgiler sunar. Unutmayın, arama motorlarının güvenmediği bir domainle yola çıkmak risklidir. Bu yüzden Google sonuçlarında domain adının temiz bir geçmişe sahip olduğundan emin olun (veya en azından çıkmayan bir geçmiş, ki bu da temiz sayılır). Aksi halde, o alan adını kullanmak SEO açısından sizi uğraştırabilir.
5. Moz’un Ücretsiz Domain Analiz Aracı (Domain Authority ve Spam Skoru)
Moz tarafından sunulan ücretsiz SEO araçları, bir alan adının otoritesini ve olası spam geçmişini değerlendirmede işe yarar. Özellikle Moz Domain Analysis aracı (Moz’un web sitesine ücretsiz bir hesapla giriş yaparak kullanabilirsiniz) size sorguladığınız domain için Alan Adı Otoritesi (Domain Authority – DA) ve Spam Skoru gibi metrikler verir.
- Domain Authority (DA): Moz tarafından 0 ile 100 arasında verilen bir skor. Kabaca, domainin backlink profili ve SEO birikimine göre bir güç gösterir. DA değeri ne kadar yüksekse, domain o kadar otoriter demektir (özellikle 20-30 üzeri iyidir, 40-50 çok iyidir, 60+ zaten oldukça güçlü sayılır). Boşa düşen domainlerin çoğu sıfır ya da çok düşük DA’ya sahip olacaktır, zira gerçekten yüksek DA’li olanlar genelde açık artırmada kapılır veya düşmez. Ancak arada istisnalar olabilir. DA değeri ortalamanın üzerinde olan bir domain bulduysanız, backlink kalitesi açısından ümit vadeden bir domain demektir.
- Spam Score: Moz’un %0 ile %100 arasında verdiği ve bir alan adının link profilinin ne kadar spam barındırdığını tahmin eden bir orandır. Spam skorunun yüksek olması (%30-40 üzeri özellikle) domainin geçmişinde kötü SEO teknikleri kullanıldığını veya alakasız/spam sitelerden çok fazla link aldığını gösterebilir. Örneğin, eskiden blog yorum spam’i ile yüzlerce alakasız siteden link kasmış bir alan adının spam skoru yüksek olacaktır. Biz değerli bir domain ararken, spam skoru mümkün olduğunca düşük (%0’a yakın) olanları tercih etmeliyiz. Yüksek spam skoru, ileride arama motorlarında sıkıntı yaşatabilir.
Moz’un aracına alternatif olarak, bazı üçüncü parti siteler de hızlıca DA/PA değerlerini gösteriyor (örneğin smallseotoolsgibi sitelerde “Domain Authority Checker” araçları mevcut). Bu şekilde ücretsiz olarak birkaç saniyede domainin DA ve spam puanını öğrenebilirsiniz. Moz’un verileri, Google’ın resmi verisi olmasa da, SEO topluluğunda yaygın kullanıldığı için iyi bir göstergedir. Yüksek DA + düşük spam skoru kombinezonu, aradığımız ideal tablo diyebiliriz.
6. Ahrefs Backlink Checker – Backlink ve Domain Rating Analizi
Ahrefs sektörde önde gelen SEO araçlarından biri ve ücretli bir servis, ancak ücretsiz sunduğu Backlink Checker aracını kullanarak temel bazı bilgileri alabilirsiniz. Bu ücretsiz araç, girdiğiniz domainin en iyi 100 backlink’ini ve toplam backlink sayısını, ayrıca Ahrefs’in kendi metriği olan Domain Rating (DR) değerini gösterir. Domain Rating de tıpkı Moz DA gibi 0-100 arası bir otorite puanıdır ve backlink kalitesine dayalıdır.
Boşa düşen bir domaini Ahrefs’in aracında kontrol ederek şunları öğrenebilirsiniz:
- Kaç adet backlink’i var ve bu linklerin bazıları hangi sitelerden geliyor (Ücretsiz versiyon ilk 100’ü gösteriyor). Eğer listede Wikipedia, büyük haber siteleri, otoriter bloglar gibi kaliteli kaynaklar görürseniz domain çok kıymetli olabilir. Tam tersi, hep spam yorum siteleri, dizinler, anlamsız siteler varsa domainin link profili temiz değildir.
- Domain Rating (DR) puanını görebilirsiniz. Bu puan Ahrefs veritabanına göre hesaplandığından Moz DA ile birebir aynı değil ama benzer şekilde yorumlanabilir. DR değerinin 0’a yakın olması demek neredeyse hiç kayda değer backlink yok. 30-40 civarı ise orta düzey, 50+ iyi, 60+ çok iyi gibidir. Boşa düşmüş çoğu domain 0-10 arası olacaktır, ama eğer 20-30 üzeri yakalarsanız dikkatle inceleyin.
- Ücretsiz araç ayrıca hangi anchor textlerle link alınmış gösterir. Bu da size geçmiş kullanımı hakkında fikir verebilir. Hep yabancı dilde alakasız anchor’lar varsa (mesela Çince spam anchor’lar gibi) domain spam için kullanılmış olabilir. Anchor metinleri tutarlı ve domain adıyla, markayla veya konuyla ilgiliyse bu daha doğal bir profildir.
Ahrefs’in ücretsiz versiyonu sınırlı bilgi verse de hızlıca bir ön tarama yapmış olursunuz. Daha detaylı analiz için ücretli SEO araçları (Ahrefs, SEMrush, Majestic gibi) kullanmak gerekebilir, ancak bu rehberde ücretsiz yolları ele aldığımızdan en pratik yaklaşım Moz ve Ahrefs’in ücretsiz sağladığı verilere bakmaktır.
7. GoDaddy Alan Adı Değerleme Aracı – Tahmini Piyasa Değerini Öğrenme
Alan adının trafik ve SEO değerini kontrol ettik, peki piyasa değeri ne durumda? Yani bu domain başkaları için ne kadar istenir? Bunu anlamak için GoDaddy’nin sunduğu ücretsiz Alan Adı Değerleme Aracını kullanabilirsiniz. GoDaddy, dünya çapında alan adı açık artırmaları ve satışları veritabanına dayanarak bir domainin tahmini değerini çıkaran bir araç sunuyor. Türkçe arayüzle GoDaddy Değerleme sayfasına girip domain adını yazmanız yeterli.
Bu araç, benzer alan adlarının geçmişte kaça satıldığı, domainin uzunluğu, kelime anlamı vs. gibi faktörleri göz önüne alarak size bir fiyat tahmini verir (örneğin “Bu domain ~500 TL değerinde olabilir” gibi). Elbette bu sadece otomatik bir tahmindir ve her zaman gerçekçi olmayabilir; ancak domain yatırımcılarının gözünde nasıl bir potansiyele sahipolduğunu görmek açısından fikir vericidir. Düşük çıkması domain kötü demek değildir, zira SEO değeri hiç hesaba katmaz genelde. Ancak çok yüksek bir rakam çıkıyorsa (örneğin binlerce dolar) o domain muhtemelen jenerik bir isimdir ve talebi yüksektir diyebiliriz.
GoDaddy’nin aracı dışında, Estibot gibi başka değerleme servisleri de vardır (Estibot günde birkaç sorguyu ücretsiz yapar). Ancak yeni başlayanlar için GoDaddy’nin aracı hem güvenilir bir isim olması hem de ücretsiz ve kolay kullanılır olması nedeniyle iyi bir başlangıçtır. Unutmayın, domain değeri nihayetinde piyasada alıcıların ödemeye razı olacağı fiyatla ölçülür. Bu araçlar bir rehber değer verse de kesin sonucu piyasa belirler.
Boşa düşen domain avcılığı, biraz sabır ve araştırma ile oldukça karlı ve eğlenceli bir uğraş haline gelebilir. Bu rehberde öğrendiklerimizi özetleyelim ve son ipuçlarını verelim:
- Önce Temel Bilgileri Öğrendik: Artık boşa düşen domain kavramını, domainlerin nasıl boşa düştüğünü biliyorsunuz. Eski sahipleri yenilemediği için düşen bu alan adları, yeni sahibine SEO avantajı, hazır trafik veya değerli bir marka ismi sunabilir.
- Değerli Olanları Diğerlerinden Ayırt Etmeyi Gördük: Bir domainin değerini belirleyen kriterleri tek tek ele aldık – kısa ve akılda kalıcı olması, jenerik veya trend kelime içermesi, popüler uzantılı olması, yaşının ve backlinklerinin bulunması ve geçmişinin temiz olması gibi faktörler. Bu sayede elinize bir düşen domain listesi geçtiğinde, hangilerine yoğunlaşmanız gerektiğini anlayabilirsiniz.
- Ücretsiz Araçlarla Arama ve Analiz Yapmayı Öğrendik: ExpiredDomains.net gibi güçlü bir arama motoru kullanarak her gün düşen domainler arasında kendi kriterlerinize uygun olanları bulabilirsiniz. Turkticaret.net ve Yöncü gibi yerel sitelerden Türkçe projeler için boşta alan adları yakalayabilirsiniz. Ardından Wayback Machine ile domainin geçmiş sitesine göz atmayı, Google’da aratarak itibarını kontrol etmeyi ihmal etmeyin. Moz ve Ahrefs gibi araçlarla SEO skorlarına ve backlink durumuna baktıktan sonra, GoDaddy değeriyle de son bir piyasa değeri tahmini alarak kapsamlı bir değerlendirme yapabilirsiniz. Bütün bu araçlar ücretsiz olarak elinizin altında!
- Dikkat ve Caution: Boşa düşmüş domain bulmak bir hazine avı gibidir; bazen gerçekten değerli bir taneye denk gelebilirsiniz fakat genellikle en iyi domainler çoktan kapılmış olur. Değerli bir domain kolay bulunmuyorsa moralleri bozmayın. Düzenli takip ve doğru araç kullanımıyla zaman içinde değerli bir domain yakalama şansınız artacaktır. Ayrıca, aşırı iyi görünen bir domain boştaysa “neden boşa düştü” diye düşünmek lazım: Ya kimsenin fark etmediği bir inci tanesidir ya da yukarıda bahsettiğimiz gibi arızalı bir geçmişi vardır. Bu yüzden aceleyle karar vermeyin, gerekli kontrolleri mutlaka yapın.
- Hukuki ve Etik Konular: Son bir not olarak, düşen domain alırken mevcut markaların tescilli adlarını almaya çalışmak hukuki sorunlar çıkarabilir. Örneğin büyük bir markanın .com uzantısı boşa düşmüş diye alırsanız, marka sahibi yasal yollardan domaini sizden geri alabilir veya dava açabilir. Bu yüzden telifli markalardan, ünlü kişi isimlerinden vb. uzak durun. Amacımız değer oluşturan jenerik veya yasal sorunu olmayan alan adlarını bulmak olmalı.
Artık donanımlısınız! Boşa düşen domain dünyasına adım atmaya hazırsınız. İlk olarak bir hedef belirleyin: Kendi projeniz için mi domain arıyorsunuz, yoksa ileride değerlenir diye yatırım amaçlı mı? Bu hedef, arama kriterlerinizi de şekillendirecek. Sonra düzenli olarak araçları kullanarak potansiyel adayları not alın, analiz edin. Unutmayın, domain bulma işinde erken kalkan yol alır misali, listeleri sık takip eden kazanır. Gözünüze kestirdiğiniz değerli bir domain boşa düşmüşse vakit kaybetmeden kaydınızı yapın – başkası sizden önce davranabilir.
Keyifli domain avları ve projelerinizde başarılar dileriz! Umarız bu rehber, değerli bir alan adı bulma yolculuğunuzda faydalı bir kılavuz olur. 💡 Eğer aklınıza takılan bir soru varsa veya deneyimlerinizi paylaşmak isterseniz yorumlarda buluşmaktan memnuniyet duyarız. Bol şans!